Artroz yani kireçlenmenin diz ve kalçadan sonra görüldüğü üçüncü büyük eklem omuz eklemidir. Omuz artrozu (omartroz) ya da halk arasında yaygın kullanılan adıyla omuz kireçlenmesi, eklem yüzeyini kaplayan kıkırdağın aşınmasından kaynaklanan ilerleyici bir hastalıktır. Zamanla, omuz eklemini oluşturan, yuva (glenoid) ve baş (humerus) kemiklerinin şeklinde bozulmalar görülür.
Omuz Kireçlenmesi (Omuz Artrozu)
Omuz Kireçlenmesi Neden Olur?
Hastalığın ortaya çıkmasına neden olan ek bir hastalık (geçirilmiş omuz eklemi enfeksiyonu, romatizmal hastalıklar, kemikteki kanlanma bozuklukları (Avasküler nekroz), kronik rotator kılıf yırtığı, hemofili) ya da geçirilmiş bir travma olabileceği gibi, hiçbir ek hastalık olmaksızın sadece yaşlanmayla da ortaya çıkabilmektedir.
Omuz Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Kireçlenme eklemin aşınmasıyla meydana gelir. Kıkırdak çatlar, yüzeyi pürüzlü bir hal alır. Eklemin kayganlığı bozulur, sürtünme artar bununla beraber omuz hareketleri kısıtlanır. Ağrı artar. Ağrı zaman zaman fazlalaşmakla beraber omuz ağrıları en fazla gece istirahatte hissedilir. Romatizmal hastalıklarla birlikte ise omuzda ağrıyla birlikte şişlik ve kızarıklık da görülebilir.
Omuz Kireçlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Omuz kireçlenmesi tedavisinde ilk olarak koruyucu tedavilere başvurulur. Ağrı kesici ilaçlar, fizik tedavi uygulamaları, eklem içi enjeksiyonlar uygulanır. Bunların başarı oranı kireçlenmenin derecesine göre değişir. Erken aşamalarda oldukça yararlı olurlar. Ancak, hastalar ilerleyen dönemlerde artan kısıtlanma düzeyi nedeniyle kollarını hareket ettiremezler. Yapılan çalışmalar, eklemde ileri derece kireçlenmesi olmayan ama günlük hareketleri kısıtlanmış genç hastaların Artroskopik kapsüler gevşetme ve eklem debridmanı ameliyatlarından fayda sağlayabildiklerini göstermektedir.
Bununla beraber ilerlemiş kireçlenme seviyelerinde, artan kıkırdak hasarı nedeni ile eklemin değiştirilmesini amaçlayan omuz protezi ameliyatları hastalar için uygun bir çözüm olmaktadır.
Omuz Protezi Nedir?
Omuz protezi ameliyatları, ağrıyı gidermenin yanı sıra omuzun rahat hareket etmesini sağlar. Ameliyatta sorunlu omuzun eklem yüzeyleri çıkarılarak, yerine protez adı verilen pürüzsüz metal ve plastik yüzeyler konur.
Kısmi eklem değişimi (Parsiyel Artroplasti): Humerus başında hasar oluşmuş, glenoid hasar görmemişse, sadece humerus başındaki eklem yüzeyinin değiştirilmesi işlemidir.
Tüm eklemin değişimi (Total Artroplasti): Hem humerus başında, hem de yuvada yıpranma olursa, her iki yüzeye protez işlemi yapılır.
Ters (reverse) Omuz Protezi: Genellikle ileri yaşlarda, hastanın omuz çevresindeki kaslar (rotator manşet) onarılamayacak büyüklükte yırtıksa ters omuz protezi uygulanır.
Ameliyat Sonrası Süreç Önemli
Yapılan ameliyattan sonra omuz ekleminin hareketlerini açıcı, omuz çevresindeki kasları güçlendiren egzersizler yapılması ameliyatın başarısını ve gelecek süreci doğrudan etkiler. Bu yüzden, tedavinin iyi bir rehabilitasyonla desteklemesi başarı oranını arttırır. İyi bir ameliyat ve fizyoterapi desteği ile hastalar 1.5-2 aylık sürede normal aktivitelerine dönebilirler.