İnsan vücudundaki en güçlü, en uzun ve en sağlam kemik femur’dur. Bu kemik kalçanın ve dizin bir bölümünü oluşturur. 2-3 üniteye varan kan kaybıyla birlikte gerçekleşmesi, uzun süreli tedavi ve işgücü kaybına sebep olmasından dolayı bu kırıklar ciddi kırıklardır. 25-65 yaşları arasında daha sık görülür. Femur kemiği çok güçlü bir kemik olduğundan, bu kemiğin kırılması ancak şiddetli bir darbe, motorlu taşıt kazaları, yüksekten düşme, ateşli silah yaralanmalarında karşımıza çıkar.
Femur (Uyluk Kemiği) Şaft Kırıkları
Femur kırığı nasıl teşhis edilir?
Femur kırığının teşhisi kolaydır. Hasta ayağının üzerine bastığında ağrı mevcutsa veya üzerine basması mümkün değilse, muayene sırasında dokunulduğunda ağrı varsa kırıktan şüphelenilir. Uylukta belirgin şekil bozukluğu, şişlik hatta morarma varsa kırık tanısı koymak kolaydır. Fizik muayene daha ziyade kırık uçlarının cildi delip delmediği, damar sinir hasarının gelişip gelişmediğini saptamak için yapılır.
Kırık tipi, yeri ve tedavi şeklini belirlemek için radyolojik inceleme şarttır. Femur kırığı ile beraber kalça ve diz ekleminde yaralanmalar olabilir. Muayenede bu bölgelerde değerlendirilerek BT ve MR gibi ileri görüntüleme tetkikleri istenebilir. Yapılan bazı çalışmalarda, femur alt uç kırığı cerrahisi sırasında dize artroskopi ile bakılmış ve bu hastalarda %50 oranında menisküs yırtığı eşlik ettiği saptanmıştır.
Femur kırığı nasıl tedavi edilir?
Ayrışmamış kırıklarda belli süre yük vermeden hasta takip edilebilirken çoğu femur kırıkları ameliyat gerektirmektedir. Cerrahi olarak kemik iliğine çivi konularak veya kemik üzerine plak konularak veya açık kırıklarda dışarıdan tespit cihazlarıyla tedavi sağlanır.
Femur kırığı ameliyatının riskleri nelerdir?
Bu tür önemli ve ağır ameliyatlarda görülen kanama ya da anestezi ile ilgili sorunlar dışında cerrahinin genel risklerine ek olarak, femur kırığı ameliyatı sonrası görülebilecek komplikasyonlar şunlardır: Enfeksiyon- Sinirlere ve kan damarlarına zarar gelmesi – Kan pıhtısı oluşumu- Yağ embolisi (kırık sonrası kemik iliği kan dolaşımına girip akciğerlere gidebilir) – Hizalanma kusuru veya kırık kemik parçalarının doğru konumlanmaması – Kemiklerin kaynamasında gecikme- bazen plak veya vidaların uçlarının üzerine gelen kasları ve tendonları tahriş etmesi.
Femur kırığı ne kadar sürede iyileşir? İyileşmeye etki eden faktörler nelerdir?
Femur kırıkları ameliyatları başarılı geçmiş olsa dahi, bu kırıkların tamamen iyileşmesi minimim 4 – 6 ay sürer. Özellikle çok parçalı kırıklar, açık kırıklar da bu süre daha uzundur.
Femur kırığı geçiren hastaların hayata geri dönüşleri için rehabilitasyon uygulanması önemli dir. Kemik sağlığı için kalsiyum ve protein alımı (kemik suyu, paça vs), D vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirmek için C vitamini içeren gıda ve takviyeler almakta fayda vardır. Bunun aksine sigara kullanımı kırık iyileşmesini geciktirmektedir.