Eklemlerimizden kaynaklanan kütleme veya çıtlama sesleri hele ki kalçadan geliyorsa pek çok insan için korku uyandırabilir. Yürürken, koşarken, sandalyeden kalkarken veya yüzerken, yani bacağın etrafında dönme hareketi sırasında kalçanın yan tarafında bir atlama, takılma tarzında his ile birlikte ses gelmesi durumuna “Snapping hip sendromu (SH)”,“atlayan/kütleyen kalça sendromu” veya “kalçadan ses gelmesi sendromu” denir.
Bu his genellikle ağrısız ve zararsızdır fakat bazen rahatsız edici olabilir. Genç sporcular ve dansçılarda ağrı ve kas zayıflıklarını içerdiğinden snapping hip belirtilerini erken farkedip, tespit etmek performans açısından önemlidir. Bazen de hastalar kalça kaynaklı sesler yüzünden kalça çıkığı olduklarını sanarak doktora başvurabilirler.
Kalçadan Neden Ses Gelir?
Kalça düz ve ayakta iken iliotibial bant trokhanterin arkasında yer alır. Kalça kıvrıldığında ise bant öne sürtünmeli ve atlayarak geçer. Bu durum zamanla kalça inflamasyona ve trokhanterik bursit’e yol açabilir. Kalçayı büken fleksör kasların fazla sıkı olması ve kalça eklemini kontrol eden ligamentin (iliotibial bant) gergin olarak uyluk kemiğinin çıkıntısı üzerinden atlamasıdır. Kalçanın dış kısmında hissedilen atlama veya kıtlama iliotibial bandın kemik üzerinden hareketine bağlı olabilirken ön taraftaki (pelvik bölgedeki) kıtlama kalçanın bükülmesini sağlayan iliopsoas tendonu nedenli olabilir. Bu sorun dansçılar ve atletler gibi kalça fleksör kaslarını aşırı kullanan kişilerde daha sık görülür. Kütleme veya atlama hissi genellikle kalçanın bükülme (fleksiyon-ekstansiyon) hareketinde ortaya çıkar. Koşucularda kalçadan ses gelmesi kalçayı içe döndüren kasların güçsüz olduğunun göstergesi olabilir. Bu durum zamanla kalça inflamasyona ve trokhanterik bursit’e yol açabilir.
SH Nasıl Teşhis edilir?
Snapping Hip sendromu görülen birçok hasta ağrıya neden olmadıkça doktora başvurmaz. Ancak, kalçadan ses gelmesi ağrı ile beraber oluyorsa veya bir yaralanma ya da ameliyat sonrası başlamışsa daha ciddi bir sorunu işaret ediyor olabilir. Kalçaya ait diğer nedenleri ekarte etmek için film ve MRI istenebilir. Eklem faresi, kalçanın kısmi çıkığı (subluksasyon), bursitler benzer kütleme sesi yapabilirler.
SH Nasıl Tedavi Edilir?
Kalçadan ses gelmesini tedavi etmek için öncelikle germe egzersizleri yapılır.Tedavi programında mutlaka quadriceps, iliotibial bant , hamstring ve piriformis kaslarının germesine yer verilmelidir. Kalça ve dizi uzatan yani ekstansiyona getiren hareketleri içeren egzersizler yararlıdır. Zayıf olan kalça kasları güçlendirilir. Non-steroid anti inflamatuar grubundan ağrı kesici ilaçların kullanımı faydalıdır.
Fizik tedavi yöntemleri ile düzelmeyen durumlarda tendon gevşetme, labrum hasarı varsa tamir etme, eklem içi serbest cisim varsa çıkarma ameliyatları yapılır.
